အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုသည္ ယူနက္စကုိ အဖဲြ႕ၾကီးမွ ၂၀၁၈ ဒီဇင္ဘာလ တြင္ ႏႈတ္ထြက္ေတာ့မည္ဟု တရား၀င္ ေၾကျငာခ်က္ကုိ ၂၀၁၇ ေအာက္တုိဘာလ အတြင္း မွာ ထုတ္္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ထုိေၾကျငာခ်က္တြင္ အဆုိပါ အဖဲြ႕ၾကီးမွ အစၥေရး အား ဆန္႕က်င္ေနမႈမ်ား အေပၚ စုိးရိမ္မကင္း ျဖစ္လာတာေၾကာင့္ ရယ္၊ ယူနက္စကုိ အေပၚ အေမရိကန္ မွ ထည့္၀င္ရန္ ရွိတဲ့ ေဒၚလာ သန္း ၅၀၀ တင္ရွိေနတာေၾကာင့္ လုိ႕ အေမရိကန္ ႏူိင္ငံျခားေရး ၀န္ၾကီး ဌာန ေျပာခြင့္ရ အမ်ဳိးသမီး Heather Nauret က ရည္ညႊန္းေျပာဆုိသြားခဲ့ပါတယ္။ သုိ႕ေသာ္လည္း ေလ့လာသူ အဆင့္အတန္း နဲ႕ ဆက္လက္ ပါ၀င္သြားမယ္လုိ႕လည္း ဆုိပါတယ္။
ကမၻာၾကီးရွိ ဘာသာေပါင္းစုံရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္မ်ားကုိ ထိမ္းသိမ္းရန္ တာ၀န္ ရွိေနတဲ့ အဖဲြ႕ၾကီးရဲ႕ ထုိစဥ္က ညႊန္ၾကားေရးမႈးခ်ဳပ္ အီရီနာ ဘုိကုိဗာ (ဘူလ္ေဂးရီးယား ႏူိင္ငံသူ) မွ ယင္းသည္ ယူနက္စကုိ အတြက္သာ မက ကုလသမဂၢ အဖဲြ႕ၾကီး အတြက္ပါ ဆုံးရႈံးမႈ ျဖစ္၍ လြန္စြာ စိတ္မေကာင္း ျဖစ္ရေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။ (ယခု ညႊန္ၾကားေရးမႈးခ်ဳပ္သည္ ေအာ္ဒေရ အာဇူေလး ဆုိသည့္ ျပင္သစ္ အမ်ဳိးသမီး ျဖစ္ပါတယ္၊ ၂၀၁၇ တြင္ အဆုိပါ ေနရာအတြက္ ကာတာ ႏွင့္ အီဂ်စ္တုိ႕ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ျပဳိင္ခဲ့ေပမယ့္ ျပင္သစ္ကုိ အေရးနိမ့္သြားခဲ့ရပါတယ္၊ စကားခ်ပ္)
အေမရိကန္က အခုလုိ ႏႈတ္ထြက္ဖုိ႕ ျဗဳန္းစားၾကီး ဆုံးျဖတ္ခ့ဲတာ မဟုတ္ပဲ အစၥေရး-ပါလက္စတုိင္း ကိစၥေတြမွာ အဖဲြ႕ၾကီးနဲ႔ တင္းမာမႈေတြ ျဖစ္ေနခဲ့တာ အေတာ္ၾကာေနျပီလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၁၁ တြင္ ပါလက္စတုိင္းအား တင္းျပည့္က်ပ္ျပည့္ အဖဲြ႕၀င္အျဖစ္ အဖဲြ႕ၾကီးမွ ၀င္ခြင့္ ျပဳခဲ့ျပီးေနာက္ သမၼတ အုိဘားမားက ကန္႕ကြက္တဲ့ အေနနဲ႕ ရံပုံေငြ ထည့္၀င္မႈ ပမာဏကုိ ေလ်ာ့့ခ်ခဲ့ပါတယ္။ အစၥေရးကလည္း ၂၀၁၆ တြင္ ယူနက္စကုိ နဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္းကုိ ရပ္ဆုိင္းျပစ္ခဲ့ပါတယ္၊ အဓိက အေၾကာင္းကေတာ့ ေဂ်ရုဆလင္ရွိ ဘာသာေရး အထြတ္အျမတ္ေနရာမ်ားကုိ ဂ်ဳး မ်ား ႏွင့္ ဆက္သြယ္မႈ ရွိေနတာကုိ အသိအမွတ္ မျပဳတာေၾကာင့္ လုိ႕ ဆုိပါတယ္။ အေနာက္ဘက္ ကမ္းပါးရွိ ဟီဘရြန္ ျမဳိ႕ ႏွင့္ သခ်ဳိင္း ေျမအား ပါလက္စတုိင္း တုိ႕ႏွင့္ဆုိင္ေသာ ကမၻာ အေမြအႏွစ္လုိ႕ တရား၀င္ေၾကျငာခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ အေျခအေနေတြ ပုိမုိ ဆုိး၀ါးလာခဲ့ပါတယ္။
အေမရိကန္က ယူနက္စကုိ ကေန ႏႈတ္ထြက္တာ ပထမဆုံးေတာ့ မဟုတ္ပါဖူး၊ အဆုိပါ အဖဲြ႕ၾကီး တည္ေထာင္ျပီး ႏွစ္ေပါင္း ေလးဆယ္ အၾကာ ၁၉၈၄ မွာ ႏႈတ္ထြက္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ စစ္ေအး တုိက္ပဲြၾကီး အရွိန္ျမင့္ေနတဲ့ အခ်ိန္ ျဖစ္တာမုိ႕ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈမ်ား ရွိေနတယ္၊ ဆုိဗီယက္ ဖက္ကုိ ယိမ္းတယ္ဆုိတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္ေတြနဲ႕ ျဖစ္ပါတယ္။ သုိ႕ေသာ္လည္း သမၼတ ေဂ်ာ့ဘြတ္ရွ္ လက္ထက္ ၂၀၀၃ မွာ ျပန္လည္ ၀င္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။
ယူနက္စကုိ သည္ ၁၉၄၆ တြင္ စတင္ဖဲြ႕စည္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္ျပီး ျငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္ရန္၊ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ တုိက္ဖ်က္ရန္၊ ေရရွည္ ဖြံ႕ျဖဳိးမႈ စီမံကိန္း မ်ား အေကာင္အထည္ေဖၚရန္၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ သတင္း ဖလွယ္ေရး မ်ား ျဖင့္ ကဲြျပားေသာ ယဥ္ေက်းမႈ အခ်င္းခ်င္း ဆက္သြယ္ေပးေရး ဆုိတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ား နဲ႕ ဖြဲ႔စည္းခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ႏူိင္ငံေရး နဲ႕ မည္သုိ႕မွ် မသက္ဆုိင္ေသာ္လည္း ႏူိင္ငံေရး ကိစၥမ်ား နဲ႕ ပထမဦးဆုံး ႏႈတ္ထြက္သြားတဲ့ ႏူိင္ငံကေတာ့ ေတာင္အာဖရိက ျဖစ္ျပီး ၎တုိ႕ရဲ႕ အသားအေရာင္ ခဲြျခားမႈ မူ၀ါဒကုိ ဆန္႕က်င္လုိ႕ ဆုိျပီး ၁၉၅၅ မွာ ႏႈတ္ထြက္သြားခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၈၄ ေနာက္ပုိင္းမွာ ျဗိတိန္ နဲ႕ စကၤာပူလည္း အေမရိကန္ ေနာက္လုိက္ျပီး ႏႈတ္ထြက္သြားခဲ့ျပန္ပါတယ္။ သုိ႕ေသာ္ ေနာက္ပုိင္းတြင္ အားလုံး ျပန္လည္ ပါ၀င္လာခဲ့ပါတယ္။
ယခုအခါ အစၥေရးကလည္း အေမရိကန္ ေနာက္လုိက္ျပီး ႏႈတ္ထြက္မယ္လုိ႕ ေျပာလာခဲ့ပါတယ္။
၂၀၁၃ ခုႏွစ္ အတြင္း ယူနက္စကုိ မွ အန္နက္စတုိ ခ်ီေဂြဗာရား အား ကမၻာ၏ သတိတရ ျဖစ္ဖြယ္ စာရင္းမွာ ထည့္သြင္းခဲ့တဲ့ အတြက္ အျငင္းပြားစရာ ျဖစ္လာခဲ့ျပန္ပါတယ္။
သုိ႕ေသာ္ အေမရိကန္ က ေလ့လာသူ အျဖစ္နဲ႕ ယူနက္စကုိ ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ေနမႈမ်ား ျဖစ္တ့ဲ ကမၻာ ေပၚရွိ ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္မ်ား ထိမ္းသိမ္းေရး၊ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ မ်ား ေပၚထြန္းေရး၊ သိပၸံ ႏွင့္ပညာေရး နယ္ပါယ္မ်ား တြင္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး အစရွိသည္တုိ႕တြင္ မိမိတုိ႕၏ ကၽြမ္းက်င္မႈ ႏွင့္ အၾကံညဏ္မ်ား ဆက္လက္ေပးသြားမယ္လုိ႕ အေမရိကန္က ဆုိပါတယ္။
ယူနက္စကုိ အဖဲြ႕ခ်ဳပ္ၾကီးသည္ ကမၻာတြင္ ထိမ္းသိမ္းသင့္သည့္ ယဥ္ေက်းမႈ အေမြ အႏွစ္မ်ား ကုိ ရံပုံေငြခ်ေပးျပီး ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရာမွာ ကူညီထည့္၀င္ခဲ့ျပီး ထုိ႕အတြက္ ေငြေၾကးကုိ ကုလ အဖဲြ႕ခ်ဳပ္ၾကီးက ႏွစ္စဥ္ ေဒၚလာ ၄ သန္းအား အေမြအနွစ္မ်ား ရွိရာ ႏူိင္ငံမ်ားကုိ ခဲြတမ္း ခ်ေပးခဲ့ပါတယ္။ ထုိ႕အတြက္ ကမၻာႏူိင္ငံ အသီးသီးက မိမိတုိ႔ ရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈ အေမြ အႏွစ္မ်ား ကမၻာက သိရွိေရး၊ ကမၻာလွည့္ခရီးသည္မ်ား အား ဆဲြေဆာင္ႏူိင္ေရး နဲ႕ ထိမ္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ဖုိ႕ အကူအညီ ရရွိေရး အလုအယက္ ေလွ်ာက္လႊာတင္ခဲ့ၾကတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ကမၻာေပၚ ရွိ ထိမ္းသိမ္းသင့္ေသာ ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္မ်ား ၂၀ အထက္ ရွိတဲ့ ႏူိင္ငံေတြကေတာ့ အီတလီ (၅၅)၊ တရုတ္ (၅၅)၊ စပိန္ (၄၈)၊ ဂ်ာမဏီ (၄၆)၊ ျပင္သစ္ (၄၅)၊ အိႏၵိယ (၃၈)၊ မကၠဆီကုိ (၃၅)၊ ျဗိတိန္ (၃၂)၊ ရုရွား (၂၉)၊ အီရန္ (၂၄)၊ အေမရိကန္ (၂၄)၊ ဂ်ပန္ (၂၃)၊ ဘရာဇီး (၂၂)၊ ၾသစေတးသွ် (၂၀)၊ ကေနဒါ (၂၀) တုိ႕ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီ အေမြအႏွစ္ေတြ ထိမ္းသိမ္းဖုိ႕ ထည့္၀င္ၾကတဲ့ ႏူိင္ငံ အသီးသီးရဲ႕ ေငြေၾကး ပမာဏ စာရင္း (၂၀၁၉ ဇြန္လ) ကုိပါ ေလ့လာႏူိင္ဖုိ႕ link မွာ ၾကည့္ရႈ႕ႏူိင္ပါတယ္။
http://www.unesco.org/…/fac…/WHF-Status-of-Contributions.pdf
http://www.unesco.org/…/MemberStates-Status-of-Contribution…
ယူနက္စကုိ အဖဲြ႕ၾကီးရဲ႕ ဌာနခ်ဳပ္သည္ ျပင္သစ္ ႏူိင္ငံ ပဲရစ္ ျမဳိ႕ ရွိ Place de Fontenoy လမ္းတြင္ စတင္တည္ေထာင္သည့္ ၁၉၄၆ မွစ၍ ယခုတုိင္ မယိမ္းမယုိင္ တည္ရွိေနျပီး အဆုိပါ အဖဲြ႕ၾကီး၏ လက္ေအာက္ခံ World Heritage Committee အစည္းအေ၀းကုိ ႏွစ္စဥ္ ႏူိင္ငံတကာမွာ အလွည့္က် က်င္းပခဲ့ရာမွာ ၂၀၁၆ တြင္ ပဲရစ္၊ ၂၀၁၇ တြင္ ပုိလန္ ရွိ ကရာကုိး၊ ၂၀၁၈ တြင္ ဘာရိန္း ႏူိင္ငံျမဳိ႕ေတာ္ မနာမား နဲ႕ ၂၀၁၉ အတြက္ အဇာဘုိင္ဂ်န္ ရွိ ဘာကူး တုိ႕က အိမ္ရွင္ အျဖစ္ တာ၀န္ယူ လက္ခံ က်င္းပေပးခဲ့ပါတယ္။
အဆုိပါ ေကာ္မီတီ မွာ ပါ၀င္တဲ့ ႏူိင္ငံေတြကုိေတာ့ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ပထ၀ီအေနအထား နဲ႕ ေျခာက္ႏွစ္တၾကိမ္ အခ်ဳိးက် ေရြးခ်ယ္ခဲ့ၾကပါတယ္။
အဓိက ရံပုံေငြ ေထာက္ပံ့ရာ ကုလသမဂၢသုိ႕ ထည့္၀င္မႈမ်ားသည္ အဆုိပါ ႏူိင္ငံမ်ားရဲ႕ GNP (Gross National Product) လုိ႕ ေခၚတဲ့ ႏူိင္ငံ တႏူိင္ငံရဲ႕ အသားတင္ ၀င္ေငြ ေပၚ မူတည္ျပီး ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံၾကီးက အဖဲြ႕၀င္ ႏူိင္ငံေပါင္း ၁၉၃ ႏူိင္ငံ အတြက္ မည္သူမည္မွ် ထည့္၀င္ရမယ္ဆုိတာ သုံးႏွစ္တၾကိမ္ ဆုံးျဖတ္ေပးတာ ျဖစ္ပါတယ္။
၀င္ေငြအရ အေမရိကန္သည္ ထည့္၀င္ေငြ ၂၂% ျဖင့္ အျမင့္ဆုံး ျဖစ္ေနျပီး၊ ဒုတိယ လုိက္သူကေတာ့ ၉.၆၈% နဲ႕ ဂ်ပန္ ျဖစ္ျပီး၊ တရုတ္က ၇.၉၂% နဲ႕ တတိယ၊ ဂ်ာမဏီက ၆.၃၈၉%၊ ျပင္သစ္သည္ ၄.၈၅၉%၊ ျဗိတိန္ က ၄.၄၆၃% နဲ႕ ထည့္၀င္သူ ထိပ္တန္း ၅ ႏူိင္ငံ စာရင္းမွာ ပါ၀င္ေနပါတယ္။ (ေဖၚျပပါ ဇယားတြင္ ရႈ႕ႏူိင္ပါသည္)
ဖြံျဖဳိးမႈ အနည္းဆုံး ႏူိင္ငံေတြက အနည္းဆုံး ပမာဏ ၀.၀၁% သာ ထည့္၀င္ရပါတယ္။
ဒီအတြက္ ကုလသမဂၢ ဘတ္ဂ်က္ ကုိ အမ်ားဆုံး ထည့္၀င္တဲ့ ႏူိင္ငံ ၂၀ သည္ ဘတ္ဂ်က္၏ ၈၃.၇၈% ထည့္၀င္ျပီး က်န္တဲ့ ၁၇၃ ႏူိင္ငံကေတာ့ ၁၆.၂၂% သာ ထည့္၀င္ပါတယ္။
ကုလရဲ႕ ႏွစ္စဥ္ ဘတ္ဂ်က္ကေတာ့ ေဒၚလာ ၅.၆ ဘီလီယံ ျဖစ္ပါတယ္ဆုိတာ ဗဟုသုတ အျဖစ္ တင္ျပလုိက္ရပါတယ္။
https://factly.in/united-nations-budget-contributions-by-m…/
ကုိးကား ။ ။ The Atlantic Journal / UNESCO Pages/ International Fact Checking Network