သမိုင်း အဆက်ဆက် တော်လှန်ရေးများ၏ ကောက်ကြောင်းများ(10)

by Hla Soewai - May 19 2022

အမျိုးသားရေး အား တော်လှန်ရေး သဘောတရား အဖြစ် ခံယူလာခြင်း (၄)

 

ဂျာမန် တွေးခေါ်ပညာရှင် Johann Fichte သည် ဂျာမန် အမျိုးသားရေး ဝါဒ နှင့် ပြင်သစ် တို့ ၏ အောင်ပွဲ နှင့် ဆက်စပ်နေကြောင်း အတိအလင်း ဖွင့်ဆိုခဲ့သည်။ ဂျာမန် လူထု အကြား အကွဲကွဲ အပြားပြား ဖြစ်လာနေခြင်းသည် မိမိတို့ အန္တရာယ်ကို မိမိတို့ ဖိတ်ခေါ်နေခြင်းသာ ဖြစ်သည်ဟု ထောက်ပြခဲ့ပြီး မိမိတို့ ၏ အကျိုးရှိရာရှိကြောင်းများ နှင့် အချင်းချင်း အကြား မလိုမုန်းတီးမှုများကို ဘေးချိတ်ကာ ဂျာမန် အဖမြေ အတွက် ကြိုးစားပြီး စည်းလုံးကြရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

 

'အဖမြေ ကို ကာကွယ်ရန် လက်ဆင့် ကမ်း ခံရသူသည် သူ၏ နောက်ဆုံး သွေးတစက်သာ ကျန်သည်အထိ တိုက်ပွဲဝင်သွားရမည့် လူမျိုးသာ ဖြစ်ရမည်၊ ထိုမှတဆင့် အဖမြေ အား လားလားမျှ‌ ခြေရာလက်ရာ ပင် အစွန်းထင် မခံပဲ အကောင်းပကတိ ပုံစံ အတိုင်း နှောင်းလူတို့ကို ဆက်၍ လက်ဆင့်ကမ်းပေးသွားရမည်" ဟု ရေးသားခဲ့သည်။ "သူ၏ နိုင်ငံကို ကယ်တင်ရန် အကြင်သူသည် အသက်ကို စွန့်လွှတ်ရန်ပင် အသင့် ဖြစ်နေရမည်" ဟု ဆိုသည်။

 

Fitche ၏ စာသားများသည် ဥရောပ ဝံသာနု တရား၏ ဂန္တဝင် တခု အဖြစ် မှတ်ကျောက်တင် ခံခဲ့ရသည်။ နှစ်ဆယ်ရာစုတွင်တော့ ဂျာမန် အမျိုးသားရေး ဝါဒ အလွန်အကျုးသမားများက နာဇီ ဝါဒ အဖြစ် အသွင်ကူးပြောင်းလာခဲ့ကြသည်ကို ကြည့်ပြီး Fitche ၏ ဂျာမန် ဘာသာ နှင့် လူမျိုး အပေါ် အာရုံစိုက် ရေးသားခဲ့မှု အား အပြစ်ဖို့စရာ ဖြစ်လာရသည် မဟုတ်ပါလား၊ သို့သော် ထိုခေတ်ကာလ ၏ ‌ကျမ်းစာ များ အဖြစ် သာ ယူဆဖို့ လိုအပ်သည်၊ ထိုခေတ်က ကွဲပြားမှုထက် ညီညွတ်ခြင်းကို ပုံဖေါ်ပေးခဲ့မှု၊ ဖယ်ထုတ်ခြင်းထက် အားလုံးတစုတဝေးတည်း စုစည်းနိုင်ခဲ့မှု၊ ကျုးကျော်ရန် ထက် နိုင်ငံကို ကာကွယ်နိုင်ခဲ့မှုဖက်ကသာ သုံးသပ်မည် ဆိုလျှင် ဆယ့်ကိုးရာစုအစတွင် အားလုံးတစုတဝေးတည်း ပါဝင်လာအောင် ဆွဲဆောင်နိုင်မှုသည် ဥရောပ အမျိုးသားရေး ဝါဒ၏ အနှစ်သာရ ပင် ဖြစ်သည်ကို သိရှိလာနိုင်မည် ဖြစ်သည်။

 

ဥရောပ ကုန်းမြေကြီးတွင် နိုင်ငံအချင်းချင်း ကျူးကျော် သိမ်းပိုက်မှုများ နှင့် ဝရုန်းသုံးကား ဖြစ်လာနေချိန်တွင် ဧကရာဇ်များ အုပ်ချုပ်မင်းလုပ်နေသော နိုင်ငံများသည် နပိုလီယန်၏ ရန် ကို ကာကွယ်ရန် အမျိုးသားရေး ဝါဒ စကားလုံးများကို တွင်တွင်ကျယ်ကျယ် သုံးလာကြသည်။ ဤသို့ဖြင့် ယခင်က  ပြင်သစ် အောင်မြင်ခဲ့သည့်  အတိုင်းပင် အဆိုပါ ဧကရာဇ် နိုင်ငံများလည်း  လူသူ အင်အား စုရုံးရာတွင် အဆင်ပြေလာခဲ့သည်။

 

သို့သော် နှစ်ဆယ့်တစ် ရာစု အတွင်းတွင်တော့ ထိုမျှအတိုင်းအတာ အထိ အောင်မြင် အောင် လုပ်ဖို့က မလွယ်ကူ တော့၊ ပထမဦးစွာ မေးဖို့ ဖြစ်လာသည်က မိမိတို့ ဘာသာ၊ မိမိတို့ အကျိုးစီးပွားအတွက် မဟုတ်တော့ပဲ နိုင်ငံ အတွက်သာ အသက်စွန့် တိုက်ခိုက်ကြရမည် ဖြစ်သည် ဆိုခြင်းပင်၊ မိမိ အိမ်နီးနားချင်း ကို ကာကွယ်ပေးသင့်သည်၊ လိုအပ်လျှင် တုတ်ဓါးဆွဲ၍ တိုက်ခိုက်ရမည်ဟု အလွယ်တကူ လက်ခံ၍ ရသော်လည်း မိမိတခါဖူးမျှပင် မြင်ဖူးထားခြင်း မရှိခဲ့သည့် အိမ်နီးချင်း မျိုး အတွက် လက်နက်စွဲကိုင် ထွက်လာဖို့က ဖြစ်နိုင်ပါမည်လော၊ ထိုသို့သော အနေအထားကို အမျိုးသားရေး ဝါဒ က ဝင်ရောက် ဖြေရှင်း ပေးလာခံ့သည်။

 

သမိုင်း နှင့် နိုင်ငံရေး သိပ္ပံပညာရှင် Benedict Anderson ၏ ဂန္တဝင်အဖြစ် မှတ်တမ်းဝင်ခဲ့သည့် စာအုပ် ဖြစ်သော Imagined Communities (စိတ်ကူးထဲက လူ့အဖွဲ့အစည်း) တွင် အမျိုးသားရေး ဝါဒ ၏ အံဖွယ် အခြင်းအရာတခုသည်က မိမိတို့ အချင်း ကျောခြင်းကပ် ရင်ခြင်းကပ် ရှိနေရမည့် သဘောနှင့် ပုံမှန် အနေအထား အတိုင်းဆိုက မည်သို့မျှ ဖြစ်တည်လာမည် မဟုတ်သည့် အာဏာ နှင့် ချိတ်ဆက်ပေးလာခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။ ဤသို့ဖြင့် သူတို့အကြား နက်ရှိုင်းသည့် မျဉ်းဖြောင့်သဘော ရဲဘော်ရဲဖက် စိတ်ဓါတ်များ အပေါ် အမှီပြုလာခဲ့ရသည်။

 

၎င်းတို့အချင်းချင်း တခါမျှ သိကျွမ်းခဲ့ဖူးခြင်း မရှိသူများသည် တဦး ကို တဦး စောင့်ရှောက်ရန် တာဝန် ရှိသည်ဟု ခံယူလာကြသည်။ ဤသို့ဖြင့် လွန်စွာ အစွမ်းထက်သော ယဉ်ကျေးမှု နှင့် နိုင်ငံရေး ဆိုင်ရာ ဖေါ်မြူလာ ကြီး ထွက်ပေါ်လာခဲ့ရခြင်းပင် ဖြစ်သည်။

 

နောက်ဆုံးတွင် အဆိုပါ အမျိုးသားရေး ဆိုသည့် အပြောများ ဆိတ်သုံးသွားခဲ့ရခြင်းသည် နပိုလီယန် ကြောင့် မဟုတ်ပဲ ရုရှားတို့ကြောင့် ဖြစ်သည်ဟု ဆိုရမည် ဖြစ်သည်၊ ရုရှားတို့သည် ၎င်းတို့၏ တပ်များကို အရှေ့ဖက်သို့ ပြန်လည် ဆုတ်ခွာနေစဉ် အတွင်း ယခင်က ထိန်းချုပ်ထားနိုင်ခဲ့သည့် ကျယ်ပြန့်လှသော နယ်မြေများကို ပြင်သစ် တို့ အတွက် မြင်းစာပင် ကျွေးရန် မကျန်အောင် မြေလှန် မီးတင်ရှိုပစ်ရန် စိတ်ကူးများ ပေါ်လာခဲ့ကြသည်။ ဤသို့ဖြင့် ပြင်သစ်တပ်များအတွက် ရိက္ခာထောက်ပံ့ရေး လမ်းကြောင်းအား မနိုင်ရင်ကာ ဖြစ်အောင် ဆွဲဆန့်ပေးသလို ဖြစ်သွားခဲ့ရသည်။

 

ထို့အတွက် ရုရှားတွင် ရောက်နေကြသော ပြင်သစ်တပ်များသည် အအေးဒဏ် နှင့်အတူဆာလောင်မွတ်သိပ်မှုများ ကြောင့် ရောဂါဘယများ ထူပြောလာသည့် ဒဏ်ကို ခံခဲ့ကြရပေတော့သည်။

 

နောက်ဆုံး ၁၈၁၂ တွင် ပြင်သစ် အင်ပါယာ ပြည့်ရှင်လည်း  ရုရှားတွင် ရှိနေသော တပ်များကို ပြန်လည် ဆုတ်ခွာ ရန် အမိန့်ပေးလာခဲ့သည်၊ မူလ က စစ်အင်အား ခြောက်သိန်းဖြင့် ထိုးစစ်ဆင်ခဲ့သော ပြင်သစ် တပ်များသည် ပြန်လည် ဆုတ်ခွာလာရချိန်တွင် အင်အား သုံးသောင်းခန့်သာ ကျန်ပေတော့သည်။

 

ရုရှားတပ်များလည်း နောက်မှ ဒလကြမ်း လိုက်လံ တိုက်ခိုက်လာကြပြီး နောက်ဆုံးတွင် ပဲရစ် မြို့လည် ခေါင်သို့ပင် ဝင်ရောက်လာနိုင်ခဲ့ပေတော့သည်။ နပိုလီယန် သည် အခြေအနေများကို ပြန်၍ ထိန်းချုပ်လို ရလိုရငြား နောက်ဆုံး ကြိုးပမ်းသည့် အနေဖြင့် ဝါတာလူး သို့ ဆုတ်ခွာလာပြီး ပြန်လည် ထိုးစစ်ဆင်ရန် ပြင်ဆင်လာသည်။ သို့သော်  အာဏာ သိမ်းယူပြီး ပြင်သစ် တော်လှန်ရေးအား နိဠိ တံစေ ခဲ့ယုံမက ဥရောပ မင်းစိုးရာဇာ များကို ဖိန့်ဖိန့်တုံစေခဲ့သော နပိုလီယန်၏ ,ကျဆုံးခန်းက နီးကပ်လာနေပြီ ဖြစ်သည်။

 

ဥရောပ နိုင်ငံမှ ပဒေသရာဇ်များသည် ၁၈၁၄ နှင့် ၁၈၁၅ တွင် ဗီယင်နာ မြို့တော်ကြီးသို့ စုရုံးရောက်ရှိလာကြပြီး ပြင်သစ် တော်လှန်ရေး ကြောင့် နှစ်ပေါင်း အစိတ် နီးပါးမျှ ပျက်ဆီးခြင်း ငါးပါး ဆိုက်ခဲ့ရသည့် ဥရောပ ကုန်းမြေကြီးတွင် ငြိမ်းချမ်းရေး၊ တရားဥပဒေ စိုးမိုးရေးနှင့် တည်ငြိမ်မှုများ ပြန်လည် တည်ဆောက်နိုင်ရန် ကြိုးပမ်းလာခဲ့ကြသည်။ သူတို့ အားလုံး၏ စိတ်ထဲတွင် တညီတညွတ်တည်း ရှိနေကြသည်က ဝါဒ သဘောတရားရေး အချိန်နာရီကို ပြင်သစ် တော်လှန်ရေး ကာလ မတိုင်မီ သို့ ပြန်ရွှေ့နိုင်ဖို့သာ ဖြစ်ပေသည်။